🐋 Akord Zbudowany Z Trzech Dźwięków

VII – G#7 – złożony z dźwięków G# B# D# F# Należy przy tym zwrócić uwagę, że w tonacjach molowych często akord zbudowany na 5-tym stopniu zastępowany jest akordem durowym. Akord ten pochodzi ze skali molowej harmonicznej , w której siódmy stopień skali został podwyższony o pół tonu.

Chwyty na gitarę często nazywamy również akordami. Dlaczego? Dlatego, że gitarowy akompaniament polega w większości przypadków na graniu kilku dźwięków jednocześnie. Akordy składają się właśnie z kilku dźwięków, najczęściej z trzech, z tego też powodu nazywane są trójdźwiękami. Każdemu akordowi odpowiadają chwyty na gitare, przy czym wszystkie akordy możemy zagrać w wielu pozycjach. Do tego konieczna jest znajomość rozkładu dźwięków na strunach i progach gitary. Wracając jednak do teorii akordów sięgnijmy po encyklopedyczną definicję. Akord jest trójdźwiękiem, czyli trzema dźwiękami zagranymi jednocześnie. Poszczególne dźwięki pochodzą z jednej gamy i są to zazwyczaj pierwszy, trzeci i piąty dźwięk. No dobrze, powiecie, ale co w takim razie z pozostałymi dźwiękami? Biorąc poszczególne chwyty na gitarę faktycznie dociskamy zazwyczaj trzy struny, ale przecież szarpiemy i uderzamy sześć strun i każda ze strun wydaje jakieś dźwięki. Tak jest w istocie, ale w przypadku akompaniamentu gitarowego pozostałe struny (tj. te, których w trakcie gry nie dociskamy do progów posługując się chwytami na gitarę) są niejako tłem dla akordu. Podstawowe brzmienie jest efektem zastosowania chwytów na gitarę. Zmieniając chwyt zmieniamy brzmienie (akord), zmienia się też charakter wydobywanych dźwięków, a tło pozostaje praktycznie bez znaczenia. W rzeczywistości dodatkowe struny brzmią jak dźwięki z innej oktawy, są niejako powtórzeniem brzmienia akordu, który gramy. Ważne: chwyty na gitare nie zawsze są równoznaczne z akordami, często dźwięk dobywamy metodą palcowania czyli szarpania jednej lub kilku strun ale naprzemiennie, wtedy dobywamy dźwięki pojedyncze a nie trójdźwięki.

Funkcje dźwięku w melodii – utwory najczęściej opierają się na trzech głównych akordach (zestawieniach dźwięków): tonice (do–mi–sol), subdominancie (fa–la–do) i dominancie (sol–si–re). Każdy z tych akordów zbudowany jest z trzech dźwięków, a sposób ich łączenia określa ich funkcje.

strona główna > zaawansowane > trójdźwięki i przewrotyTRÓJDŹWIĘKI I ICH PRZEWROTY Trójdźwięki – to najprostsze akordy, które składają się z trzech dźwięków nazywanych: prymą (od niej pochodzi nazwa akordu), tercją i kwintą. Trójdźwięk budujemy z tercji, które różnią się między sobą ich rozmieszczeniem: Tercja wielka i tercja mała daje trójdźwięk durowy, Tercja mała i tercja wielka daje trójdźwięk molowy, Dwie tercje małe dają trójdźwięk zmniejszony, Dwie tercje duże dają trójdźwięk zwiększony. Przykłady budowania akordów - trójdźwięków: D-moll D---Dis---E---F---Fis---G---Gis---A---B---H---C---Cis---D |-------------|-------------------| D-------------F-------------------A -------- Od D do F – Tercja mała, odległość trzech półtonów Od F do A – Tercja duża, odległość czterech półtonów D-dur D----Dis---E---F---Fis---G---Gis---A---B---H---C---Cis---D |-------------------|--------------| D------------------Fis-------------A ------------ Od D do Fis – Tercja duża Od Fis do A – Tercja małaOznaczenia trójdźwięków: T – (Tonika) trójdźwięk zbudowany na tonice – pierwszym stopniu gamy, S – (Subdominanta) trójdźwięk subdominantowy zbudowany na czwartym stopniu gamy, D – (Dominanta) trójdźwięk dominantowy zbudowany na piątym stopniu gamy. Te trzy trójdźwięki toniczny, subdominantowy, dominantowy tworzą Triadę harmoniczną, czyli trzy podstawowe akordy w tonacji. Trójdźwięki posiadają dwa rodzaje przewrotów: Sekstowy (pierwszego stopnia) – przenosimy najniższy składnik o oktawę wzwyż, albo dwa najwyższe składniki o oktawę w dół. Odległość od najwyższego do najniższego składnika w takim przekształconym akordzie wynosi sekstę. Kwartesekstowy (drugiego stopnia) – przenosimy dwa najniższe składniki o oktawę w górę lub najwyższy o oktawę w górę, lub najwyższy o oktawę w dół. Odległość od najniższego do dwóch najwyższych składników wynosi kwartę i sekstę. Przewroty oznaczamy cyfrą najniższego składnika trójdźwięku, pod nazwą jego funkcji. Np. T3 S5. Przykład #1: *numery oznacząją palce, 1 - wskazujący, 2 - środkowy, 3 - serdeczny, 4 - D-dur składa się z dźwięków: D, Fis, A o E|---|-2-|---|---| Fis o H|---|---|-3-|---| D o G|---|-1-|---|---| A o D|---|---|---|---| D o A|---|---|---|---| A x E|---|---|---|---| Jeżeli strunę basową E dociśniemy na drugim progu (dźwięk Fis), to będzie to przewrót pierwszego stopnia D/Fis, dźwięk D przeskoczy na koniec co da w rezultacie Fis, A, D o E|---|-3--|---|---| Fis o H|---|----|-4-|---| D o G|---|-2--|---|---| A o D|---|----|---|---| D o A|---|----|---|---| A o E|---|1(T)|---|---| Fis Przykład #2 Akord C-dur składa się z: C, E, G.(pominięta struna basowa E) o E|---|---|---|---| E o H|-1-|---|---|---| C o G|---|---|---|---| G o D|---|-2-|---|---| E o A|---|---|-3-|---| C x E|---|---|---|---| Jeśli dźwięk C przerzucimy na koniec (kolejna oktawa), najniższym dźwiękiem akordu będzie dźwięk E, co w rezultacie da nam przewrót pierwszego stopnia: E, G, C. Akord : C/E (przewrót pierwszego stopnia, grany ze struną E) o E|---|---|---|---| E o H|-1-|---|---|---| C o G|---|---|---|---| G o D|---|-2-|---|---| E o A|---|---|-3-|---| C o E|---|---|---|---| E Jeżeli dociśniemy strunę E, na trzecim progu otrzymamy przewrót drugiego stopnia. Akord : C/G (dodanie czwartego palca) o E|---|---|---|---| o H|-1-|---|---|---| o G|---|---|---|---| o D|---|-2-|---|---| o A|---|---|-4-|---| o E|---|---|-3-|---|

Dzisiaj przeanalizujemy niektóre z najważniejszych - odmiany serii durowej i molowej, w szczególności harmoniczną molową i durową. Zacznijmy od cech. Co to jest molowy harmoniczny? Jeden z typów gamy molowej. To jest definicja pojęcia podpozycji. Jego różnica w stosunku do brzmienia naturalnego polega na podwyższeniu stopnia VII.

Witaj! W dzisiejszej lekcji dowiesz się czegoś bardzo ważnego i niezbędnego w twoim rozwoju gitarowym. Poznasz akordy barowe. Znając je będziesz mógł zagrać KAŻDĄ piosenkę gdyż pozwolą Ci na złapanie każdego akordu. To znaczy, że szukając akordów do piosenki będziesz umiał ją zagrać. #Dźwięki na strunach Od razu zaznaczam - nauka akordów barowych nie jest zbyt łatwa. Mi zajęło około miesiąca zanim nauczyłem się łapać w miarę płynnie i dokładnie akord F. Należy po prostu ćwiczyć, ćwiczyć, ćwiczyć ;). Widziałem kiedyś zdjęcie zespołu Metallica dającego koncert z podpisem pod nim w stylu: "Nie poddawaj się, oni też kiedyś nie umieli zagrać F" - popieram :). Zanim zaczniesz poznawać te akordy nauczysz się wszystkich dźwięków jakie są na każdym progu struny E oraz A. Jest to niezbędne gdyż akord barowy to wzór który łapiesz w pewien sposób - potem przesuwasz wszystkie palce o jeden próg i masz następny akord barowy itd. Na pierwszym progu struny E jest dźwięk F - dlatego wzór złapany (pokażę go później) na progu pierwszym będzie akordem F. Jeśli złapiesz go na progu trzecim będzie to akord G bo trzeci próg struny E to dźwięk G. Dobrze to było kilka przykładów akordów, wróćmy do pokazania Ci dźwięków na strunie E (Zarówno basowej jak i wiolinowej). Oto numery progów E i odpowiadające im dźwięki: 0 - E 1 - F 2 - Fis 3 - G 4 - Gis 5 - A 6 - Ais 7 -B (lub H) 8 - C 9 -Cis 10 -D 11 - Dis 12 - E 13 - F 14 - Fis ... Jak widzisz nuty zaczynają się powtarzać od progu 12. Każdy akord podwyższony o jeden próg wyżej będzie miał końcówkę 'is'. Czyli F to to samo co Eis. Niektóre nuty są zapisane od razu z końcówką 'is'. Także każda nuta obniżona o jeden próg będzie miała końcówkę 'es'. To oznacza, że Fes to to samo co E oraz że Ges to to samo co Fis. Akordy w które zbudowane są na strunie E noszą nazwę od tych dźwięków. Często spotkasz się z zapisem '#' oraz 'b'. Krzyżyk '#' przy nazwie dźwięku oznacza, że jest ona o pół tonu podwyższona czyli np F# to Fis. C# to Cis. Bemol 'b' oznacza, że dźwięk jest o pół tonu niżej czyli Fb to to samo co E a Ab oznacza to samo co Gis czyli to samo co G#. Czas na strunę A. Poniżej przedstawiam progi i odpowiadające dźwięki, tym razem zapisane w różny sposób: 0 - A 1 - Ais (lub A#) 2 - B (lub H, lub Cb) 3 - C 4 - Cis (lub C#, lub Db) 5 - D 6 - Dis (lub D#, Eb) 7 - E (lub Fb) 8 - F (lub E#) 9 - Fis (lub F#, lub Gb) 10 - G 11 - Gis (lub G#, lub Ab) 12 - A ... Widzisz, że dźwięki zawsze się powtarzają - mają określoną kolejność. Różnica jest tylko w tym od którego dźwięku się zaczynają. Dla struny E jest to dźwięk E (stąd nazwa struny), potem A, D, G, B - dla pozostałych strun będziesz mógł znaleźć sobie samemu kolejne dźwięki wiedząc, że po D jest zawsze D#, E, F ... itd. Dla struny G oraz B - podobnie. (przypominam , że dźwięk H to to samo co dźwięk B) Każdy gitarzysta powinien umieć znaleźć dowolny dźwięk na dowolnej strunie dość szybko. Tobie jako początkującemu polecam się nauczyć dobrze struny E i A gdyż będą one niezbędne przy nauce akordów. #Akordy barowe Poniżej przedstawię Ci na tabulaturze akord barowy F: E|-----1-------------------------------- H|-----1-------------------------------- G|-----2-------------------------------- D|-----3-------------------------------- A|-----3-------------------------------- E|-----1-------------------------------- Teraz uwaga - struny E, H oraz drugą E na progu pierwszym chwytamy jednym palcem (wskazującym) - robiąc z niego poziomą do powierzchni gryfu poprzeczkę (ang. bar). Czyli całym palcem tak naprawdę przyciskasz WSZYSTKIE struny do gryfu na progu pierwszym (to jest najtrudniejsze w akordach barowych). Potem strunę G na progu 2 dociskasz palcem środkowym, D na 3 palcem małym i A na 3 palcem serdecznym. Poniżej pokazuję zdjęcie: Powtarzam, że palec wskazujący przyciska tak naprawdę wszystkie struny do progu 1. Tak wygląda akord F. Teraz jeśli cały ten "wzór" przesuniesz o jeden próg do przodu będziesz mieć akord F# (Fis). Dwa progi wyżej to G itd. F, Fis, G itd. są to akordy durowe. Jak złapać molowe? Oto f (f moll) na tabulaturze: E|-----1-------------------------------- H|-----1-------------------------------- G|-----1-------------------------------- D|-----3-------------------------------- A|-----3-------------------------------- E|-----1-------------------------------- Różni się tym, że palec środkowy nie dociska już struny G na progu 2. To akord f. Jeśli chcesz złapać fis (f#) przesuwasz wzór próg wyżej. Dwa progi wyżej to g (gmoll), przykładowo jeśli będziesz mieć poprzeczkę (czyli akord barowy z palcem wskazującym) na progu 5 na którym jest dźwięk A - to twój akord będzie A-dur lub a-moll w zależności od tego jak ułożysz pozostałe trzy palce. Czy wzorem pierwszym czy drugim. W powyższy sposób budujemy akordy na strunie E. Istnieje też możliwość zbudowania akordów na strunie A - to będą te same akordy (pod względem brzmienia) ale będą inaczej łapane przez Ciebie. Daje Ci to wygodę bo jeśli chcesz złapać np. akord F a potem zaraz akord C# (zbudowane na strunie E) to zamiast szybko przesuwając się z poprzeczką z progu 1 na próg 9 - będziesz mógł złapać akord F (zbudowany na strunie E) a potem akord C# (zbudowany na strunie A) który jest na progu 4 struny A - kwestia twojej wygody. Poniżej przedstawiam Ci akord Ais (A#): E|-----1-------------------------------- H|-----3-------------------------------- G|-----3-------------------------------- D|-----3-------------------------------- A|-----1-------------------------------- E|-----X-------------------------------- Jak widzisz struny basowej E nie gramy (albo tłumimy). Poprzeczka zbudowana z palca wskazującego ma dociskać struny od A do E na progu 1. Palec mały naciska strunę H na progu 3, palec serdeczny strunę G na 3 i palec środkowy D na progu 3. Poniżej zdjęcie: Akord ais (a#) czyli molowy będzie wyglądał tak: E|-----1-------------------------------- H|-----2-------------------------------- G|-----3-------------------------------- D|-----3-------------------------------- A|-----1-------------------------------- E|-----X-------------------------------- Tym razem różnica jest w tym, że palec środkowy dociska H na progu 2, palec mały G na 3 i serdeczny D na 3. Na zdjęciu wygląda to tak: Aby złapać akord c (c-moll) w ten sposób przesuwamy cały ten wzór o trzy progi, czyli mamy: E|-----3-------------------------------- H|-----4-------------------------------- G|-----5-------------------------------- D|-----5-------------------------------- A|-----3-------------------------------- E|-----X-------------------------------- Zauważ na zdjęciach, że czubek mojego palca wskazującego, który tworzy poprzeczkę delikatnie dotyka struny E tak aby ją tłumić kiedy gram. Istnieje inny sposób na złapanie akordów barowych durowych zbudowanych na strunie A. Jest on dużo trudniejszy. Na tabulaturze wygląda tak samo: E|-----X-------------------------------- H|-----3-------------------------------- G|-----3-------------------------------- D|-----3-------------------------------- A|-----1-------------------------------- E|-----X-------------------------------- Z malutką różnicą że E wiolinowe też jest tłumione. Palcem wskazującym naciskasz A na progu 1 a palcem serdecznym naciskasz H, G, D na progu 3 - musisz utworzyć poprzeczkę z tego palca - co jest sporą trudnością. Ja pomagam sobie palcem środkowym naciskając na serdeczny aby poprzeczka mocniej dociskała struny do gryfu. Poniżej przedstawiam zdjęcie: Ten sposób pokazuję Ci jako ciekawostkę gdyż na początku nie polecam uczyć się go. Z czasem gdy twoje palce staną się silniejsze i bardziej rozciągnięte - zacznij się tego uczyć. Akordów ucz się tak - złap sobie jakiś np. F i zagraj po kolei oddzielnie każdą strunę tego akordu, upewnij się, że każda struna brzmi czysto. Potem wymyśl sobie piosenkę złożoną z 3, 4 akordów - 2, 3 podstawowych i jednego barowego. Graj ją sobie w kółko powolutku. Chodzi o to abyś w praktyce nauczył się łapać akord F, łącząc z innymi. Poniżej przedstawiam linko do filmiku na youtube do "piosenki improwizowanej" kabaretu KSM: Akordy do tej piosenki to 2xC, 2xa, 3xF, 1xC przy czym 3xF i 1xC na końcu gramy dwa razy szybciej. Wsłuchaj się jak gra to pan na filmiku, przyjrzyj się kiedy zmienia akordy, nie przejmuj się tym, że jego bicie gitarowe jest bardziej zaawansowane niż Twoje. Po prostu Twoim zadaniem jest grać to równo z nim obojętnie jak, byleby było ładnie i równo. Może być prosto (nie skomplikowanie). #Podsumowanie Dziś nauczyłeś się bardzo ważnej rzeczy - dźwięków na strunach oraz akordów barowych. Teraz żadna piosenka nie stanowi dla Ciebie problemu. W następnej lekcji opiszę Ci jak w inny sposób łapać akordy barowe. Sposób wykorzystywany jest przez wielu gitarzystów takich jak Eric Clapton, Jimmy Hendrix, John Mayer i wielu innych. Zdecydowanie jest to sposób bardziej zaawansowany. Powodzenia w nauce akordów poznanych dziś. Jeśli masz pytania - proszę pytaj :)! Do zobaczenia w następnej lekcji!

Na dzisiejszej lekcji dowiesz się - krok po kroku - jak zagrać na gitarze akord e - mol.Przypomnę szybko, że budując akordy wykorzystujemy dźwięki wydobywane poprzez uderzenia w struny gitary. Zestaw co najmniej trzech dźwięków nazywamy akordem.Możesz więc uderzać 3 struny, 4, 5 lub 6 strun jednocześnie.

Na pewnym etapie nauki harmonii uczącemu się przychodzi zmierzyć się z tematem akordów pobocznych. Bywa, niestety, że ogrom materiału boleśnie przytłacza i skutecznie paraliżuje. Okazuje się bowiem, że ilość akordów możliwych do zbudowania w danej tonacji gwałtownie wzrasta: z trzech do siedemnastu. Co więcej, zasady ich użycia zdają się przeczyć dotychczasowej praktyce… Jak zatem uporać się z tak rozbudowanym działem? Czy jest to w ogóle możliwe? Sprawdźmy! wprowadzenie Akordy dzielimy na główne i poboczne. Główne to inaczej triada harmoniczna: akordy I, IV i V st. – w zupełności wystarczają one do zharmonizowania melodii, bo zawierają wszystkie dźwięki gamy. T stanowi centrum tonalne i łagodzi napięcia (kończy melodię). S i D to dwie dominanty, leżące w identycznej odległości od T: S – pięć stopni niżej (subdominanta), D – pięć stopni wyżej. triada harmoniczna S i D to najdalej oddalone od centrum tonalnego ‘bieguny’, wprowadzające maksymalne napięcie między nimi a toniką, choć każde na inny sposób: S oddala od T (powoduje rozwój melodii), D pcha w stronę T (zmierza do zakończenia częściowego lub całkowitego). Pobocznymi nazywamy akordy II, III, VI i VII stopnia. Nie określają one aż tak wyraźnie danej tonacji jak triada harmoniczna; są jakby mniej „samodzielne”. Wprowadzają jednak całą paletę barw i odcieni harmonicznych, jaka do tej pory pozostawała dla nas nieosiągalna: są więc istotne z artystycznego (brzmieniowego) punktu widzenia. Oznaczając je, odnosimy się nie tylko do stopnia, na którym są zbudowane, ale także do funkcji głównej, z którą mają wspólne dźwięki, i od której zapożyczają swoją rolę (funkcję). Im więcej dźwięków wspólnych między nimi, tym ściślejszy związek akordu pobocznego z głównym. od czego zacząć? Aby zrozumieć istotę akordów pobocznych, musimy wyjść od budowy gamy durowej i molowej. Zaczniemy od gamy durowej w odmianie naturalnej. W systemie dur/moll trójdźwięki budujemy tercjami, w oparciu o dźwięki gamowłaściwe. W konsekwencji otrzymujemy następujące akordy: akordy poboczne w gamie C-dur (odm. naturalna) Tak zbudowane akordy trzeba odpowiednio nazwać: musimy uwzględnić nie tylko stopień, ale również pokrewieństwo z funkcją główną. Pokrewieństwo wyraża się w dźwiękach wspólnych – im jest ich więcej, tym silniejszy związek między akordami. Krótka analiza wskaże, że podstawowe pokrewieństwo między akordami głównymi i pobocznymi jest takie same, jak między równoległymi gamami, określanymi przez identyczne znaki przykluczowe, np. C/a, F/d, G/e. Akordy poboczne leżą więc o 3> niżej od pokrewnej funkcji głównej: C i a, F i d, G i e: pokrewieństwo między akordami uwaga BARDZO ważna Nazewnictwo funkcji głównych nie przedstawia żadnych trudności i jest „intuicyjne”: określenie funkcji głównej odpowiada trybowi akordu triady, np. moll-tonika to akord molowy, D jest trybu durowego itp. Jednak w przypadku akordów pobocznych ich nazwa nie odzwierciedla trybu trójdźwięku: akordy te przejmują swą nazwę od funkcji głównej, z którą mają najwięcej dźwięków wspólnych. nazewnictwo akordów pobocznych “podwójni agenci” Za sprawą dźwięków wspólnych, niektóre akordy – III i VI stopnia – mogą pełnić po dwie różne funkcje… I wolno im! trójdźwięk III i VI stopnia Skąd zatem wiadomo, jak je oznaczyć? Istnieją pewne przesłanki, pomagające w rozstrzygnięciu, na którą z dwu możliwych funkcji trzeba by się zdecydować (do tematu powrócimy jeszcze kiedyś). Zawsze jednak najbezpieczniej wskazać T, gdyż akord ten może wystąpić po każdej z funkcji. Pamiętamy, że połączenie D – S jest niemożliwe. Na tej samej zasadzie odpada więc zestawienie D – SII i D – SVI, ale możemy połączyć D – TVI . Nie da rady również usprawiedliwić następstwa DIII – S, DIII – SII, DIII – SVI; można jednak zestawić TIII – S oraz TIII – SVI . uciekinier – trójdźwięk VII st. Z dotychczasowych rozważań wymknął się nam akord zbudowany na VII stopniu gamy. Nie szukamy dla niego związku z funkcją triady leżącą o 3> wyżej, bo okaże się, że jest to również stopień poboczny. Akordem głównym, z którym trójdźwięk VII stopnia ma najwięcej dźwięków wspólnych to D; akord ten więc nazwiemy DVII. trójdźwięk VII stopnia Równie dobrze możemy go oznaczyć jako D7 1 (bez prymy): trójdźwięk VII stopnia akordowy układ sił Nasze rozważania rozpoczęły się od przedstawienia schematu akordowego, regulującego napięcia harmoniczne. S – T – D to ten właśnie układ sił: centrum tonalne i dwa skrajne bieguny, symetrycznie oddalone od owego centrum o kwintę czystą. Każda z funkcji triady harmonicznej ma po dwa ‘zamienniki’ – akordy poboczne, leżące tercję poniżej i powyżej niej samej: funkcje główne i poboczne podsumowanie, cz. I W gamie C-dur (w odmianie naturalnej) możemy zbudować następujące akordy: funkcje główne i poboczne Akord II stopnia to forma S, trójdźwięk VII stopnia to pochodna D; akordy budowane na III i VI st. mogą pełnić po dwie funkcje. Zanim przejdziemy dalej – do odmian gamy durowej – ważne jest ugruntowanie tych kilku „oczywistych oczywistości”. Kto chce uniknąć problemów ze zrozumieniem tematu akordów pobocznych, musi pewnie poruszać się po dotychczasowych zagadnieniach. Czas więc na powtórzenie i utrwalenie przedstawionych faktów. część II Do tej pory koncentrowaliśmy naszą uwagę na akordach pobocznych, możliwych do zbudowania w tonacjach durowych, w odmianie naturalnej. Jeżeli dotychczasowe wywody są zrozumiałe, możemy z pożytkiem przejść do omówienia odmian majoru. Na dobrą sprawę, niewiele się zmienia: wszystko tutaj działa podług tej samej zasady… Odmiany gam powstają przez alterację odpowiednich stopni, a ich skutkiem jest zmiana trybu (niektórych) funkcji głównych. Ma to przełożenie na budowę i ilość akordów pobocznych. major harmoniczny Obniżenie VI stopnia w dur daje odmianę harmoniczną: major w odmianie harmonicznej Stopień VI jest tercją °S i zmienia budowę akordów pochodzących od °S, czyli zbudowanych na II i VI stopniu: trójdźwięki poboczne w majorze harmonicznym Oznaczając je, trzeba pamiętać, że nazwa funkcji nie pokrywa się z trybem akordu: będziemy je zawsze nazywać °S[x], bo pochodzą od °S: formy subdominantowe W odmianie harmonicznej stopień VI został obniżony. Ma to wpływ na nazwę akordów pobocznych budowanych od tego stopnia. Określając ich funkcję toniczną, zaznaczamy obniżenie stopnia albo dodając skrót „obn.” albo strzałkę skierowaną w dół (VI↓). Określenie °S już zakłada, że korzystamy z VI stopnia obniżonego (tercja tegoż akordu): akordy VI stopnia w majorze harmonicznym Akordy, które zbudowaliśmy na II i VI stopniu były molowe (w odmianie naturalnej) lub zmniejszone/zwiększone (w majorze harmonicznym). Praktyka harmoniczna często modyfikuje te ostatnie, tworząc z nich akordy durowe. Dokonuje się to przez „sztuczną ingerencję” w ich składniki – wprowadzając dźwięki obce gamie C-dur (des i es): akordy II i VI stopnia Cyfra „5” znajdująca się nad symbolem °SVI oznacza akord „z kwintą czystą”. major w odmianie ‘miękkiej’ Obniżając VII st. gamy durowej pozbawiamy ją dźwięku prowadzącego i otrzymujemy tzw. odmianę ‘miękką’. Jest to niezwykle interesująca odmiana: zawiera °D (do tej pory krążyła plotka, że taka funkcja nie istnieje 🙂 ) stopnie VI, VII i VIII oddziela identyczna odległość – cały ton = w tej odmianie nie ma dźwięku prowadzącego, co w konsekwencji: pozwala nam połączyć °D – °S (!) major w odmianie ‘miękkiej’ geneza nazwy Być może nieraz pojawiła się myśl: „ale dlaczego ta konkretna odmiana ma taką nazwę?” Wszak już samo wzięcie w cudzysłów określenia ‘miękka’ sugeruje, że może to być nazwa zastosowana z braku lepszego określenia. Otóż określenie “miękka” jest dosłownym tłumaczeniem łacińskiego mollis, którym przecież określamy gamy minorowe. Przyjęto kiedyś, że brzmienie gamy durowej (durus) jest ‘twarde’ i ‘szorstkie’ w porównaniu do ‘miękkiego’ i ‘łagodnego’ brzmienia gamy molowej (mollis). Nazwa “major w odmianie miękkiej” sugeruje jeszcze jedną istotną cechę naszego systemu dur/moll. Wprowadzając kolejne zmiany do gamy durowej – czyli obniżając najpierw VI, a następnie Vi i VII stopień – upodabniamy ją do gamy molowej. Godne uwagi jest, że w odmianie “miękkiej” jedynie T jest akordem głównym o trybie durowym. Analogicznie, podwyższając VII, a następnie VII i VI stopień w gamie molowej, nadajemy jej cech gamy przeciwnego trybu: przenikanie się dur i moll trójdźwięki poboczne w majorze ‘miękkim’ Obniżenie VII stopnia wpływa na wszystkie formy D, czyli budowę akordów III i VII stopnia: major ‘miękki’ Akord III stopnia, chociaż ma dwa dźwięki wspólne z T, oznaczamy wyłącznie jako °DIII, bo próba przypisania mu funkcji T stwarza mnóstwo problemów (TIII to e-g-h) formy dominantowe Również tutaj, wprowadzając dźwięki spoza gamy C-dur, „koryguje się” zmniejszony trójdźwięk III stopnia, czyniąc zeń akord durowy, a zmniejszony akord VII stopnia (w odmianie naturalnej i harmonicznej) staje się akordem molowym: trójdźwięki III i VII stopnia podsumowanie cz. II Oto wszystkie akordy, jakie możemy zbudować w gamie C-dur (we wszystkich odmianach): wszystkie trójdźwięki główne i poboczne w majorze Sporo tych informacji, a to jeszcze nie koniec przygody ze światem trójdźwięków pobocznych. Zanim wkroczymy do krainy minoru, upewnij się, że masz ugruntowane dotychczasowe wiadomości, i że sprawnie poruszasz się po tych zagadnieniach. Jeśli wszystko gra, to już niebawem pójdziemy nieco dalej… część III Skalę minorową (moll) zwykło się uważać za całkowite przeciwieństwo skali durowej. Jest to ogromne uproszczenie tematu i nie stanowi całkowitej prawdy. Z poprzedniego odcinka naszej „telenoweli pobocznej” wiemy, że przez wprowadzanie kolejnych zmian w skali durowej, upodabniamy ją do skali molowej („zmiękczamy ją” = odmiana ‘miękka’). Jeśli więc dotychczasowe wiadomości masz opanowane, z minorem nie będziesz mieć większych problemów. Na dobrą sprawę jedyna różnica, z jaką się tu spotkamy, dotyczyć będzie nazw akordów, które już znamy. Rozprawmy się z tym raz a porządnie! odmiany minoru Trzy odmiany gam molowych dają pięć wariantów akordów głównych: Funkcje główne – jak już wiemy – stanowią punkt wyjścia w budowaniu i nazywaniu akordów pobocznych. II stopień w moll Akordy poboczne buduje się tu na tych samych zasadach, jakie poznaliśmy przy omówieniu majoru. Trójdźwięki II stopnia w pierwszej kolejności pochodzą od °S, a dopiero na końcu od +S (w odmianie doryckiej): trójdźwięki II stopnia w minorze Uważny czytelnik zwrócił zapewne uwagę, że w gamie molowej możemy zbudować dokładnie te same akordy na II stopniu, jakie znamy z tonacji durowej. Zmieniła się tylko kolejność pojawiania się tych akordów. Ponieważ S i °S są identyczne w C-dur i c-moll, akordy poboczne (analogicznie ich nazwy oraz tryb) też są identyczne. Oto porównanie: porównanie akordów II stopnia w dur i moll VII stopień w moll W podobny sposób – a więc równie łatwo – wyjaśnimy akordy VII stopnia: akordy VII stopnia w moll Obie dominanty, D i °D są identyczne w jednoimiennych tonacjach, C-dur i c-moll, i dlatego dają akordy identyczne co do nazwy oraz trybu: porównanie trójdźwięków VII stopnia w dur i moll III stopień w moll Do tej pory sprawy toczyły się płynnie; od teraz wymagać będą od nas większej czujności. Jak pamiętamy, toniki gam C-dur i c-moll różnią się jednym dźwiękiem, stąd akordy stopnia III i VI, budowane w majorze i minorze, będą nosiły inne nazwy. Akord III stopnia, choć ma dwa dźwięki wspólne z °T, oznaczamy wyłącznie jako DIII, bo próba przypisania mu funkcji °T wprowadzi mnóstwo nieścisłości nazewniczych (°TIII to es-g-b) trójdźwięki III stopnia w minorze Dysonujący zwiększony trójdźwięk III stopnia możemy przemianować na molowy, podwyższając chromatycznie jego prymę. Wprowadzamy tym samym dźwięk obcy gamie c-moll, e. Fakt podwyższenia zaznaczamy skrótem „podw.” albo strzałką skierowaną w górę (III↑): trójdźwięk na III stopniu podwyższonym Niestety, porównanie akordów III stopnia budowanych w dur i moll nie da nam rezultatów podobnych do stopnia II i VII. Większość akordów będzie się powtarzać (porównaj oznaczenia trybu nad akordami), ale będą nosiły różne nazwy (wszystkiemu „winna” jest tonika – różnica w rozmiarze tercji tegoż akordu). porównanie trójdźwięków III stopnia w minorze i majorze VI stopień w moll Akord VI stopnia może pełnić dwojaką funkcję: °T lub °S. W odmianie doryckiej akord VI stopnia najbardziej jest pokrewny +S, z którą ma dwa dźwięki wspólne. Używając odniesienia do durowej subdominanty wskazujemy już, że VI stopień jest podwyższony: akord VI stopnia w minorze Otrzymawszy w odmianie doryckiej trójdźwięk zwiększony, możemy uczynić zeń akord molowy, podwyższając jego kwintę, III stopień gamy: alterowane akordy VI stopnia Porównanie akordów VI stopnia w majorze i minorze przypominać będzie zestawienie dotyczące III stopnia – większość akordów będzie się pokrywać, choć będą nosić różne nazwy: porównanie VI stopnia w dur i moll podsumowanie, cz. III Poznaliśmy już wszystkie możliwe akordy do zbudowania w gamach durowych i molowych (i ich odmianach). Poniżej znajduje się pełne zestawienie tychże akordów: akordy poboczne Kluczem do osiągnięcia sukcesu w zakresie opanowania tego działu jest: biegła znajomość triady harmonicznej w odmianach świadomość, że tryb akordu nie określa funkcji (ta zależy od funkcji głównej) pamiętanie o uwzględnianiu w nazewnictwie podwyższanych i obniżanych stopni (np. DIII podw.) A co przed nami? Jesteśmy w zasadzie dopiero w połowie tematu – do tej pory omówiliśmy genezę, budowę i nazewnictwo akordów. Trzeba by teraz przejść do zagadnień techniczno-praktycznych: co dwoić? z czym łączyć? kiedy decydować się na użycie SII, a kiedy °SII? To jednak będzie możliwe dopiero po utrwaleniu dotychczasowych rozważań. W następnym odcinku podrzucę kilka materiałów do ćwiczeń. część IV, ostatnia Zdołaliśmy dotychczas omówić wszystką teorię: ogrom wiadomości, niuansów i istotnych szczegółów. Nadszedł czas na generalne podsumowanie oraz sprawdzenie wiedzy, czyli przejście do ćwiczeń praktycznych. Jak z nich efektywnie skorzystać? przygotowanie do ćwiczeń Harmonię trzeba słyszeć. Aby więc poznać brzmienie poszczególnych akordów pobocznych, polecam granie progresji niemodulującej, wznoszącej i opadającej, wraz z nazywaniem (wsłuchiwaniem się i zapamiętywaniem brzmienia) akordów poszczególnych stopni. Proponuję zacząć od prostego wzoru I-IV oraz I-V. Przechodząc do zadań pisemnych, otwiera się przed nami cała paleta przeróżnych ćwiczeń. Zanim zabierzemy się za oczywiste czterogłosowe zadania, w których możemy już (i powinniśmy!) wykorzystywać nie tylko funkcje główne, ale wszelkie poznane akordy, proponuję zacząć od spraw elementarnych. Ich celem jest oswojenie się z budową, nazwami i odczytywaniem funkcji z gotowych trójdźwięków. Dopiero opanowanie tej materii pozwoli z pożytkiem przejść do wykonania krótkich połączeń, a ostatecznie – dłuższych zadań pisemnych. Przykładowe ćwiczenia to: budowanie akordów pobocznych w konkretnej tonacji określanie ich roli (nazywanie funkcyjne) w danej tonacji zamiana nazwy funkcji na nazwy literowe (i odwrotnie) budowanie akordów pobocznych w konkretnej tonacji Jeżeli masz zbudować jakąś funkcję w danej tonacji, to: Zapisz znaki przykluczowe (!!!) = punkt bardzo ważny, bo dźwięki być może znajdą się we właściwym miejscu na pięciolinii, ale ostateczny rezultat rozminie się w szczegółach (co przekreśli wszelki wysiłek) Zacznij od znalezienia właściwego stopnia: będzie on prymą budowanego akordu Jeśli potrzeba, wprowadź tam konieczne zmiany (na przykład podwyższ lub obniż ten stopień) Dopisz tercję i kwintę: będą to diatoniczne dźwięki tej gamy Upewnij się, czy dopisane dźwięki zgadzają się z dźwiękami funkcji głównej, z którą akord posiada dźwięki wspólne (i od której przejmuje swą funkcję) przykład 1: Zbuduj °S5VI↓ w tonacji D-dur. przykład 2: Zbuduj SII w tonacji g-moll określanie funkcji gotowych akordów w konkretnej tonacji Aby nazwać akord poboczny (określić jego funkcję) w danej tonacji, musisz: Jeśli potrzeba, sprowadzić akord do postaci zasadniczej (czyli bez przewrotu) Znaleźć jego prymę i określić, który to stopień Znaleźć funkcję główną, z którą ten akord ma najwięcej dźwięków wspólnych Jeśli to akord III lub VI stopnia – zdecydować, którą z dwóch możliwych funkcji pełni Upewnić się, czy w określeniu akordu zawarte są wszelkie istotne szczegóły (np. „II obn.”, „z kwintą czystą” itp.) przykład 1: Jaką funkcję w tonacji F-dur pełni akord es-c-as? przykład 2: Jaką funkcję w tonacji h-moll pełni akord e-ais-c? zamiana funkcji na nazwę literową (i odwrotnie) To w zasadzie dwa poprzednie zadania, tyle że pozbawione „rysowania”; proces będzie wyglądał identycznie… przykład 1: Jaką funkcję pełni akord d-moll w tonacji Es-dur? dźwięk d (pryma d-moll) = VII stopień (niezmieniony, gamowłaściwy) akord VII st. pełni funkcję D; D w Es-dur to b-d-f d-moll = d-f-a (pasują dźwięki d i f) czyli jest to jakaś forma DVII w gamie Es-dur jest dźwięk as, a d-moll zawiera dźwięk a = będzie to więc D5VII (z kwintą czystą) przykład 2: Co jest akordem neapolitańskim w B-dur? akord neapolitański = °SII obn. II stopień w B-dur to dźwięk c; II obniżony = ces (będzie to pryma tego akordu) od dźwięku ces buduję akord z dźwięków gamy B-dur: ces-es-g sprawdzam, jakie dźwięki ma °S w B-dur: es-ges-b poprawiam zły dźwięk w akordzie: ces-es-ges i zamieniam dźwięki na literową nazwę akordu: Ces-dur mam wątpliwość co do nazwy (“dziwnie” brzmiącej): Ces-dur czy może H-dur? Skoro mam zbudować akord na II st. obniżonym, musi to być Ces-dur (H-dur to I st. podwyższony) zamiast podsumowania I tak oto przeszliśmy całą drogę w zakresie akordów pobocznych. Uzupełnieniem treści będą zasady dwojenia składników oraz wskazówki dotyczące następstw, zawarte w dziale PODSTAWY. Nie jest to jednak definitywny koniec: przygoda dopiero się zaczyna – jest nią harmoniczna praktyka… dokonaj samooceny – wykonaj ćwiczenia: odpowiedz na pytania: Na których stopniach budujemy pochodne subdominanty? O jaki interwał (w dół) różnią się prymy akordów głównych i ich pobocznych odpowiedników? Dlaczego w akordach pobocznych ich tryb nie pokrywa się z funkcją? Jak inaczej możemy nazwać akord DVII? Co oznacza cyfra „5” nad oznaczeniem, np. S5VI↓? Akordy których stopni są identyczne w jednoimiennej tonacji durowej i molowej? Ile jest form S budowanych na II stopniu? Wymień je. Akordy których stopni mogą pełnić po dwie różne funkcje? W tonacji C-dur pojawiło się następstwo akordów: e – F. Pierwszą funkcję możemy oznaczyć jako TIII lub DIII – którą wybierzesz i dlaczego? Jakiego trybu jest °DVII dowolnej tonacji? Jaki akord, chociaż miał po dwa dźwięki wspólne z T i D, mogliśmy oznaczyć wyłącznie jako D? Czy °S w A-dur i a-moll to ten sam akord? Połączenie których akordów nazywamy zwodniczym? Jaki błąd jest wyjątkowo dopuszczony w kadencji neapolitańskiej? Dlaczego? pobierz i wykonaj zadania kontrolne: elementarne ćwiczenia (8 stron) ćwiczenia standardowe (5 stron) dodatkowe zadania (o nieco wyższym poziomie trudności, 6 stron) powodzenia!

czyli z dzwiekow C,E,G --- TONIKA --- okresla tonacje utworu 2. Subdominanty AKORD zbudowany na 4 stopniu dla C bedzie to F dur 3. Dominanty AKORD zbudowany na 5 stopniu dla C bedzie to G dur Oprocz tego najczesciej uzywa sie akordow z pokrewnej gamy molowej. Pokrewna Gama molowa znajfuje sie na 6 stopniu Gamy durowej czyli dla Gamy C bedzie to

Co oznacza symbol akordu C-? Co to jest, to dziwne kółeczko przy akordzie Cº7? A jaki akord oznacza mała literka „d”? Jeśli trafiasz czasem na akord, którego symbol jest dla Ciebie niezrozumiały przeczytaj poniższy wpis. Do zapisania niektórych akordów wykorzystywanych może być kilka różnych oznaczeń. Jeśli spotkasz się z zapisem „C”, będzie to oznaczało akord „C dur”. Natomiast zapis „C-„ będzie równoznaczny z akordem „C mol”. Analogicznie będzie przy innych akordach np. „Cº7” można również zapisać jako „Cdim7”. Na polskich stronach i w śpiewnikach najczęściej akordy durowe oznaczone są wielką literą (np. „C”), a akordy molowe małą literą (np. „a”). Na stronach zagranicznych akordy molowe oznaczane są wielką literą z dodaną małą literą „m” (np. „Am”). W tabeli podane są również składniki akordu oraz dźwięki z jakich jest zbudowany. Cyfry przy składnikach akordu oznaczają interwały w akordzie. Więcej o budowie podstawowych akordów przeczytasz tutaj: „Jak budować akordy„. Poniżej zamieszczam tabelę z symbolami i nazwami akordów. Przy zapisie używam notacji anglosaskiej, czyli b=h, bb=b. Nazwy i symbole akordów Symbol akorduRodzaj akorduSkładniki akorduDźwięki akorduC, C dur, CM, C majordurowy1, 3, 5c, e, gCm, C mol, c, C minor, Cmin, C-molowy1, b3, 5c, es, gCaug, C+, Czw, C(#5)zwiększony1, 3, #5c, e, gisCdim = Cº, Czmzmniejszony1, b3, b5c, es, gesCsus2zawieszony sekundowy1, 2, 5c, d, gCsus4zawieszony kwartowy1, 4, 5c, f, gC(b5)durowy z kwintą zmniejszoną1, 3, b5c, e, gesC7durowy septymowy1, 3, 5, b7c, e, g, bbCmaj7, CM7, C∆ durowy z septymą wielką 1, 3, 5, 7c, e, g, bCm7, Cmin7, C-7, c7, C minor7molowy z septymą małą1, b3, 5, b7c, es, g, bbCm(maj7), Cm∆molowy z septymą wielką1, b3, 5, 7c, es, g, bCº7, Cdim7septymowy zmniejszony1, b3, b5, 6c, es, ges, aC6durowy sekstowy1, 3, 5, 6c, e, g, aCm6, cm6molowy sekstowy1, b3, 5, 6c, es, g, aCadd2durowy z dodaną sekundą1, 2, 3, 5c, d, e, gCm(add2)molowy z dodaną sekundą1, 2, b3, 5c, d, es, gC7sus4durowy septymowy z dodaną kwartą1, 4, 5, b7c, f, g, bbCm7b5, CØ7molowy septymowy z kwintą zmniejszoną (półzmniejszony)1, b3, b5, b7c, es, ges, bbC7#5, C7+durowy septymowy z kwintą zwiększoną1, 3, #5, b7c, e, gis, bbC7b5, C7-5durowy septymowy z kwintą zmniejszoną1, 3, b5, b7c, e, ges, bbCmaj7b5durowy z septymą wielką i kwintą zmniejszoną1, 3, b5, 7c, e, ges, b Jeśli zapomniałem o jakimś symbolu akordu, proszę o napisanie o tym w komentarzach :) Aktualizacja: Dziękuję spostrzegawczej osobie, która znalazła i poinformowała mnie o błędzie w składnikach akordu molowego z septymą małą :) A poniżej znajdziecie tabelę z nazwami i symbolami akordów do wydruku. Nazwy i symbole akordówSummaryArticle NameNazwy i symbole akordówDescriptionNazwy i symbole akordów. Z jakich interwałów zbudowane są Publisher NameNauka gry na gitarze Wrocław Publisher Logo

m4fu.

zd1atno5ar.pages.dev/47

zd1atno5ar.pages.dev/37

zd1atno5ar.pages.dev/71

zd1atno5ar.pages.dev/92

zd1atno5ar.pages.dev/45

zd1atno5ar.pages.dev/41

zd1atno5ar.pages.dev/95

zd1atno5ar.pages.dev/15

akord zbudowany z trzech dźwięków